Dag 15 maandag 20 mei 2013 Igdir via Ani naar Erzurum

Het eerste doel vandaag is Ani, een ruïnestad aan de Turks- Armeense grens. Ooit, in de tiende eeuw, was dit de hoofdstad van het toenmalige Armeense Rijk dat zich toen tot diep in het huidige Turkije uitstrekte. Ani was een handelspost op de Zijderoute tussen de Middellandse en de Kaspische Zee.

Weg van Igdir naar Ani

Grens met Armenië

Vanuit Igdir rijden we vanmorgen eerst door een vlak landschap. Het eerste vlakke traject dat we deze reis mee maken, wat iets zegt over het bergachtige van oost-Turkije. We rijden door het stroomgebied van de Aras rivier, een groen gebied met veel fruitbomen. Maar al spoedig gaat het landschap over in een droger gebied en zien we de bergen weer in allerlei kleuren zandsteen, later worden de bergen weer groener.

Aan de rechter kant zien we de uitkijktorens voor bewaking van de hermetisch afgesloten grens met Armenië. Een keer moeten we stoppen voor een politiecontrole waarbij gevraagd wordt of we Turks spreken. Engels of Duits wagen ze zich niet aan en we dus mogen we onmiddellijk weer door rijden.

Restanten van de stadsmuur van Ani

Na 100 km nemen we een smal bergweggetje binnendoor naar Ani. Eens moet dit een asfaltweg geweest zijn, maar nu is het een combinatie van keien, gravel, resten asfalt, rode leem en vooral veel kuilen en gaten. Dat 20 km lang heuveltje op, heuveltje af met zo nu en dan een boerendorpje links en rechts van de weg. Ook die mensen moeten dus over deze slechte weg om in de bewoonde wereld te komen. Wonder boven wonder komen we uiteindelijk zonder schade in Ani aan. De stad ligt op een 1338 meter hoog plateau. Bij aankomst vallen meteen de resten van de imposante stadsmuren op met bastions en verschillende poorten. 

Restanten van de stadspoorten van Ani op de grens met Armenië

Eenmaal door de poorten zien we de resten van een dozijn kerken, kathedralen en kloosters, omgeven door grasland. De meeste hiervan dateren uit de 10e eeuw. Door de vele stenen kerken die binnen de muren te bewonderen waren werd Ani destijds de stad der duizend kerken genoemd, het zijn voornamelijk ook de kerken waarvan de resten zijn blijven staan.

De kathedraal is imposant, het schijnt de grootste Armeense kerk te zijn die ooit gebouwd

is in Anatolië. De toren ontbreekt inmiddels, waardoor het weer er vrij spel heeft.

In de 10e eeuw begon zich hier een stad te ontwikkelen die in 961 de hoofdstad van Armenië werd. Dit was de glorietijd van de stad toen het een welvarend handelscentrum werd. Ani had toen tussen 100.000 en 200.000 inwoners en in deze tijd werden ook de meeste kerken gebouwd. Qua grootte en pracht, kende Anı in het Europa van de 10e eeuw zijn gelijke niet. In 1045 viel de stad in handen van het Byzantijnse Rijk en kwam in 1064 onder controle van de Seltsjoeken. Daarna werd de stad veroverd door het koninkrijk Georgië en bestuurd door Koerdische emirs. In 1239 vielen Mongoolse stammen de stad binnen en hielden er behoorlijk huis. In 1319 werd Ani getroffen door een aardbeving, waarna de stad langzaamaan verlaten werd. Het is nu een ruïnestad, maar zeker de moeite van een bezoek waard! 

Om Ani te bezichtigen zou je vooraf een verklaring van de politie moeten hebben alsook een vergunning van het toeristenbureau. Wij hebben dat niet gedaan, maar geen hinder ondervonden. Een gedeelte mag echter niet bezocht worden, omdat het te dicht op de grens met Armenië ligt.

In het aangrenzende dorpje stoppen we om een vrouw op de foto te zetten die ganzen aan het hoeden is. Haar man vertelt dat hij 40 jaar in Keulen gewerkt heeft, terwijl zijn vrouw en 3 kinderen hier zijn blijven wonen. Geen gemakkelijke tijd, maar hij heeft nu 3 autobussen rijden. In de zomer verblijft hij hier met zijn vrouw en de andere dorpelingen op het plateau, maar in de winter is het onmogelijk hier te blijven wonen. Iedereen trekt dan weg en heeft nog een ander huis waar men de winterperiode door brengt.
 

Als ik hem vraagt of hier ook Armeniers wonen vertelt hij dat die niet meer in dit dorp wonen, maar nog wel in een paar omliggende dorpen.

Hij wordt fel als hij vertelt dat de Armeniërs hier in de nadagen van het Ottomaanse Rijk iedereen hebben uitgemoord. Ze dreven overal in de dorpen de mensen in schuren bijeen om die daarna met benzine in brand te steken. Hij is zelf Moslim en vredelievend, zo zegt hij, maar hij haat de Armeniers, er is geen enkele goede bij, alleen maar vrouwen en kinderen vermoorden!

Erdogan, de huidige premier van Turkije omarmt hij, die is voor vrede, zo zegt hij. Dat de Turken ook enorm hebben huisgehouden onder de Armeniers brengen we maar niet ter sprake. Wie meer wil weten over de Armeense kwestie zie o.a. http://nl.wikipedia.org/wiki/Armeense_genocide



Koeienhoeder in de omgeving van Erzurum

Van Ani rijden we via Kars naar Erzurum, een afstand van ongeveer 250 km. Deze stad heeft 400.00 inwoners en is met 2000 meter de hoogstgelegen Turkse stad, omringd door bergen die er nog eens 1000 meter bovenuit steken. Midden in het centrum in een drukke winkelstraat vinden we het 3 sterrenhotel Bey (http://www.otelbey.com/). De manager spreekt vloeiend Engels en vraagt of we getrouwd zijn, hij verhuurt nl. alleen kamers aan gehuwde mensen. Wij voldoen ruimschoots aan dat criterium, hoewel we het een vreemde voorwaarde vinden. Hij legt uit dat dit te maken heeft met de wat strengere Turkse cultuur en dat hij rust in het hotel wil, we zullen proberen daaraan te voldoen.
Hij vertelt dat hij jaren als ingenieur in Londen heeft gewerkt en wel iets van de Engelse humor overgenomen, wat het onderhandelen over de hotelprijs ten goede komt. We krijgen een nette kamer voor een scherpe prijs, helaas met uitzicht op een naburig dak. Als ik hem vraag of hij ook een kamer met een beter uitzicht heeft, antwoordt hij dat hij die wel beschikbaar heeft en ook voor dezelfde prijs, maar dat we vermoedelijk de kwaliteit van die kamer wel wat anders zullen vinden. We zeggen dat we die gok dan maar nemen. Als we de kamer binnen gaan zien we een hele grote hoekkamer met een mooi uitzicht naar 2 kanten op de straat, werkelijk een perfecte luxe kamer.

Erzurum - uitzicht op de hoofdstraat vanuit hotel Bey, een hotel met bijzondere voorwaarden

Even later belt onze manager of alles naar wens is en "Do you want some thee or Coffee"? Wij kiezen voor thee en zijn zeer tevree!